lúc xem tranh "NHÂN-QUẢ ĐỒNG THỜI"
của họa sĩ Nguyễn Việt Hùng
Đứng cách tầm vừa đủ để xem tranh, thủ pháp của nghệ nhân khiến ta tưởng mỗi bức họa được thêu bằng nhiều sợi chỉ to bản, trong ánh sáng ba chiều, tạo ra ảo giác lung linh và cả sự gập gềnh, do những mảng sơn dầu nổi cộm, xoắn cuộn vào nhau, có lúc mỏng mảnh bằng những đường nét như mũi kim vun vút bay, khắc trên bề mặt phản gỗ.
Xem một hồi lâu, tranh bất chợt khiến mình có cảm giác đang lưu lạc giữa chốn mê cung, nhưng ý hướng thoát ly khỏi chốn ao tù luôn thôi thúc mãnh liệt, nên dẫu cả tin phía trước là hoạn lộ trùng trùng, mà chân vẫn dấn liều vì tham vọng mục kích những đường sông khúc khuỷu, ghềnh đá cheo leo, trùng điệp cây lá xanh xanh mấy tầng.
Đi sâu thêm, thế giới màu sắc và đường nét của tranh bày biện ra những điệp khúc ân tình và oán trái. Trời vẫn nhỏ nhoi trên đôi cánh mỏng chim bay, đại dương khô cạn vùng mình bầy đói cá hau háu săn tìm miếng ăn. Tất cả thân phận muôn loài trở thành miếng mồi đỉnh chung, chực rơi tõm giữa hai hàm nanh vuốt trắng phếu như xương người, phơi kín trên hành tinh xoay mồng trùm lấp tinh khí đất trời. Vạn vật sinh linh gom tụ vào trong mỗi bức họa, toát lên vẻ trầm thống của cõi nhân sinh.
Người thoáng xem tranh, nếu hời hợt ắt tưởng "Cruelly Go Round" của họa sĩ Nguyễn Việt Hùng đầy "ác tính", vì vẽ nên sự chết trùm lấp. Bấy giờ tranh dù tựa lên những mảng tường vôi im lìm, mà âm thanh thì vẫn nghe chừng kinh động, thốc mạnh vào tâm khảm người nhìn.
Thuở xưa có chàng hoàng tử vương quốc giàu sang Kapilavatthu mà tương lai đã dọn sẵn một đời sống vinh hoa vọng tộc, nhưng khi tận mắt nhìn thấy những cánh đại bàng hung hãn, bất thần xà xuống thửa ruộng giương hàng móng sắc sâu xé các loài côn trùng nhỏ bé loi ngoi trên mặt đất khô, thì hình ảnh của sự chết đã không làm tăng thêm niềm kiêu hãnh cho chàng thanh niên đã thừa hưởng một sức mạnh vô biên của vua cha, ngược lại, trong khoảnh khắc ấn tượng “ác tính”, “thiện tính” đồng thời được khơi dậy nơi cõi lòng trắc ẩn của chàng thanh niên Siddhārtha. Ác tính - thiện tính đồng thời, ở trường hợp này diễn đạt trong bộ tranh “Cruelly Go Round” của họa sĩ Nguyễn Việt Hùng, là lòng trắc ẩn phơi bày của cõi nhân gian.
Con chim đã sải bay trên bầu trời rộng vẫn thèm ăn dưới mặt đất, con cá ngụp lặn trong ao sâu lại mong trồi lên cắp mồi trên không. Vòng tròn nhân sinh mở rộng ra mãi, mà tử vong khép lại bất ngờ. Thế kỷ XXI, chúng ta càng sống lâu hơn với hòn đất vo tròn lơ lửng, nghiệp quả tô dày thêm lên trên bề mặt thành quách địa cầu ẩn dật bao điều bất trắc. Từ cuộc tranh giành miếng mồi đỉnh chung, tử khí tỏa rộng vào càn khôn vũ trụ ba nghìn thế giới tinh tú mù mù bay trên đầu, lại thâu hết về trong “Cruelly Go Round”, nên tranh của họa sĩ Nguyễn Việt Hùng ở trường hợp này, tượng hình cho lòng trắc ẩn nhân gian, là vậy!
Mặc Cốc, tháng 10, 2011
UYÊN NGUYÊN
ĐỌC THÊM BÀI CỦA PHÓNG VIÊN NGỌC LAN/NVO: " BIỂN ĐÔNG VÀ VÒNG ĐỜI NGHIỆT NGÃ" http://www.nguoi-viet.com/absolutenm2/templates/?a=137733
Chú thích ảnh: Hình 1: Họa sĩ Nguyễn Việt Hùng; Hình 2: CRUELLY GO ROUND # 2 oil & gold leaf on wood, 18 x 24 in.; Hình 3: CRUELLY GO ROUND # 5 oil & gold leaf on wood, 18 x 24 in.(Ảnh trên Facebook của họa sĩ NVH).